Choroby weneryczne – rozwiąż intymny problem
Co roku przeszło 15 milionów osób zaraża się w samej Europie chorobami wenerycznymi. W skład nich wchodzą choroby pasożytnicze (rzęsistkowica), wirusowe (kłykciny kończyste) oraz infekcje bakteryjne (chlamydia). Zazwyczaj młode osoby nie posiadają wystarczającej świadomości tego jak ważne jest odpowiednie zabezpieczenie podczas aktu seksualnego. Należy pamiętać, że stosunek bez zabezpieczeń, jak i w prezerwatywie niesie duże ryzyko zarażenia się większością chorób. Najbardziej problematycznymi do wyleczenia są infekcje wirusowe. Po zarażeniu mogą zostać w organizmie do końca życia. Ich symptomy cyklicznie powracają, a zarażona osoba zmuszona jest okresowo sięgać po zwalczające je antybiotyki.
Podział chorób wenerycznych ze względu na ich rodzaj:
- wirusowe – najtrudniejszy rodzaj infekcji do wyleczenia. Często przybierają przewlekłą formę, a objawy mogą pojawiać się cyklicznie do końca życia.
- pasożytniczne – powodujące duży dyskomfort, po przebyciu pełnej kuracji antybiotykowej następuje pełny powrót do zdrowia. Jednak zlekceważona infekcja może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych.
- bakteryjne – w przypadku szybkiej diagnozy, infekcji można się pozbyć szybko i całkowicie. Bakteryjny rodzaj infekcji nie powoduje nawrotów ani przewlekłych objawów.
- grzybicze – zniwelowanie występowania tego typu zakażeń zależy od ilości partnerów/partnerek seksualnych oraz korzystanie z popularnie dostępnych form zabezpieczenia miejscowego np. prezerwatywy, maseczki oralne. Szczególnie ważny jest brak kontaktu z zarażoną strefą ciała lub wydzielanymi się z niej płynów.
Choroby przenoszone drogą płciową, nazywane często są również chorobami wenerycznymi. Medycyna zna je od tysięcy lat a rozprzestrzeniają się poprzez kontakty płciowe zdrowych osób z zarażonymi. Zakażenie przekazywane jest zarówno w czasie tradycyjnego stosunku płciowego, jak również poprzez stosunek oralny i analny.
Niektóre choroby przenoszone drogą płciową przenoszone są również poprzez niesterylizowane igły wśród narkomanów, w czasie źle wykonanej transfuzji krwi, może również dość do zakażenia dziecka przez zakażoną matkę podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią.
Zakażenie mikroorganizmami chorobotwórczymi obecnymi na skórze, błonach śluzowych, w krwi czy w wydzielinach z narządów płciowych chorych osób może nastąpić podczas kontaktu z nimi osoby zdrowej. Wspomniane mikroorganizmy przenoszą się do organizmu zdrowego partnera poprzez spermę, kontakt ze skórą, błonami śluzowymi, wydzieliną z pochwy czy w wyniku mikrourazów podczas stosunku płciowego.
Osoba zarażona nie musi mieć objawów chorobowych by zarażać innych.
Choroby przenoszone drogą płciową to grupa chorób zakaźnych i pasożytniczych, które obejmują stany zapalne układu moczowo-płciowego a także ich następstwa :
- zapalenie pochwy i szyjki macicy
- zapalenie cewki moczowej
- zapalenie narządów miednicy małej
- zapalenie gruczołu krokowego
- zapalenie najądrzy
- bezpłodność
Do zakażenia chorobą weneryczną dochodzi głównie podczas stosunków bez zabezpieczenia w postaci prezerwatywy z osobą chorą. Zagrożenie jest duże, ponieważ wielu zarażonych nie zdaje sobie sprawy z tego, że są nosicielami groźnych chorób zakaźnych.
Choroby przenoszone drogą płciową to: chlamydia trachomatis, kiła, rzeżączka, wrzód weneryczny, nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej, ziarnica weneryczna pachwin, HIV, wirusowe zapalenie wątroby typu B i C, zakażenie wirusem HPV, rzęsistkiem pochwowym, mycoplasma, ureaplasma, drożdżyca narządów płciowych, opryszczka narządów płciowych, wszawica łonowa, świerzb i inne.
Badania Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazują, że 10 lat temu średnio około 1 miliona ludzi każdego dnia zarażało się chorobą weneryczną, zdaniem ekspertów w chwili obecnej ta liczba zakażeń w ciągu doby jest zdecydowanie wyższa. Największy odsetek zakażeń dotyczy osób poniżej 25 roku życia, aż 1/3 to osoby mające mniej niż 20 lat. Głównie są to dziewczęta w wieku 14-19 lat.
Sposoby zakażenia chorobami wenerycznymi
- Chlamydia, HPV, rzęsistek – kontakty seksualne z zakażonym partnerem
- opryszczka, rzeżączka – kontakty seksualne, w tym również seks oralny
- HBV, HCV – kontakty seksualne, przez kontakt z płynami ustrojowymi : krew, ślina, mocz, również poprzez korzystanie z tych samych igieł (np. błąd w sztuce lekarskiej)
- HIV – stosunki płciowe, korzystanie z tych samych igieł, kontakt z krwią, podczas porodu matka może zarazić dziecko
- Kiła – przez stosunek płciowy w tym również oralny i analny, pocałunki, matka może zarazić dziecko w czasie ciąży lub porodu
Objawy, diagnostyka, leczenie chorób wenerycznych
Chlamydia
Mężczyźni mogą w ogóle nie mieć objawów, ewentualnie pojawić się może wydzielina z penisa, ból podczas oddawania moczu. U kobiet wystąpić może cały szereg objawów, takich jak upławy, nawracające zapalenie pęcherza moczowego, nieregularne miesiączkowanie, bóle brzucha, infekcja rozprzestrzeniająca się aż przez macicę do miednicy w późniejszym czasie może powodować problemy z zajściem w ciąże. Wiele kobiet jednak podobnie jak mężczyźni, nie ma żadnych objawów zakażenia.
Zdiagnozować chlamydię lekarz może poprzez oględziny oraz pobranie wymazu z pochwy lub moczu w celu zbadania pod kątem choroby. Najlepiej zrobić pełne badanie przesiewowe na obecność innych chorób przenoszonych drogą płciową.
Chlamydię leczy się antybiotykami a kuracji poddać się musi również partner.
W ocenie CDC około 6% dziewcząt w wieku 14-19 lat jest zarażonych chlamydią.
Opryszczka narządów płciowych
U mężczyzn mogą nie wystąpić objawy, jeśli jednak, pojawia się wtedy opryszczka na penisie. U kobiet również mogą nie występować symptomy tej przypadłości wenerycznej, jednak gdy się pojawią, może być to bolesna opryszczka w okolicy narządów płciowych, mające charakter nawracający, przy czym kolejne ataki objawowe nie są już tak dokuczliwe jak pierwszy.
Opryszczkę diagnozuje lekarz poprzez badanie, a następnie pobranie wymazów z okolic narządów płciowych, do badania pobierana jest również krew. Najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie badania przesiewowego na obecność innych chorób wenerycznych.
Opryszczkę leczy się poprzez stosowanie środków przeciwbólowych, miejscową aplikacje kremu łagodzącego objawy, czasem poprzez kuracje lekami antywirusowymi.
Leczenie zawsze powinno obejmować oboje partnerów.
Mimo prowadzonych badań nie ma jeszcze pewnej szczepionki przeciwko opryszczce narządów płciowych.
Kłykciny Kończyste
Zakażenie u mężczyzn objawiać się może płaskimi naroślami na penisie, u kobiet naroślami w okolicach narządów płciowych. Objawy pojawić się mogą dopiero po długim czasie od zakażenia. Nieleczone kłykciny kończyste rozrastają się.
Diagnoza odbywa się poprzez pobranie wymazów. Warto wykonać wtedy pełne badanie przesiewowe na inne choroby weneryczne.
Leczenie odbywa się poprzez stosowanie odpowiednich kremów, płynów lub poprzez wymrażanie narośli. Leczeniu powinien poddać się również partner.
Kobiety zarażone wirusem HPV, który powoduje kłykciny kończyste, powinny regularnie wykonywać cytologię, ponieważ wirus ten może wywoływać zmiany w komórkach szyjki macicy.
W dobie XXI wieku dostępny jest szereg profilaktycznych leków przeciwko Kłykcinom Kończystym – innowacyjna szczepionka działa również skutecznie przed rakiem szyjki macicy.
Rzeżączka
U mężczyzn główne objawy to wydzielina z penisa oraz ból podczas oddawania moczu. U kobiet objawy mogą nie pojawić się w ogóle, a jednym ze wskazań na możliwość zakażenia może być zapalenie narządów miednicy mniejszej. Jest to stan o tyle niebezpieczny, że może prowadzić do niepłodności.
Diagnostyka rzeżączki to badanie lekarskie oraz pobranie do badań wymazów z pochwy, penisa, odbytu lub gardła. Warto wykonać pełne badanie przesiewowe na obecność innych chorób wenerycznych.
Rzeżączkę leczy się antybiotykami. Leczenie powinno równocześnie przebiegać u obojga partnerów.
Uwaga: Rzeżączka i Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej to dwie różne choroby weneryczne!
Wirusowe zapalenie wąrtoby – WZW typu B(HBV)
Mogą nie pojawić się żadne objawy, mogą również pojawić się objawy przypominające grypę, ogólne zmęczenie, ból stawów. Pojawić może się również żółtaczka.
WZW typu B diagnozuje się na podstawie badania krwi.
Nie ma konkretnego leku na WZW. Zaleca się chorym zdrową dietę i dużo odpoczynku, co może wspomóc wyzdrowienie. Istnieje szczepionka na WZW typu B.
W przypadku WZW warto zrobić pełne badanie przesiewowe na obecność innych chorób przenoszonych drogą płciową.
Wirusowe zapalenie wątroby może prowadzić do jej marskości, a ta powodować zmiany nowotworowe.
HIV
Zarażenie wirusem HIV może przebiegać bezobjawowo. W kilka tygodni po zakażeniu mogą pojawić się objawy grypopodobne. Nie leczony wirus HIV przechodzi w chorobę AIDS. Objawami tej choroby jest ogólne osłabienie układu immunologicznego więc rozwijać może się zapalenie płuc, zmiany skórne, utrata wagi, nocne pocenie się.
Zakażenie HIV diagnozuje się poprzez badanie krwi.
Nie ma leku na HIV a jedynie stosuje się mieszankę leków kontrolujących wirusa.
Trzeba pamiętać, że HIV i AIDS to nie to samo. Wirus HIV może być prekursorem do wywołania choroby zwanej AIDS. Wielu nosicieli wirusa przez wiele lat może żyć bez jakichkolwiek objawów zarażenia HIV.
Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
Mogą nie pojawić się w ogóle objawy, a jeśli wystąpią, przeważnie jest to nieprzyjemne uczucie podczas oddawania moczu, pieczenie, zaczerwienienie lub obrzęk wokoło otworu na końcu penisa. Nie leczone zapalenie może objąć jądra, gruczoł prostaty powodując przy tym ból i obrzęk. Nieleczenie zapalenie u mężczyzn może spowodować bezpłodność.
Diagnoza wymaga zbadanie moczu oraz pobranie wymazu z okolic cewki.
Zapalenie cewki moczowej leczy się antybiotykami. Warto zrobić pełne przesiewowe badanie celem wykrycia ewentualnych innych chorób przenoszonych drogą płciową. Badaniu powinien poddać się również partner.
Popularnym skrótem tytularnym Nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej jest NGU.
Kiła
U połowy zainfekowanych osób nie występują żadne objawy. Jeśli jednak się pojawiają, mają przeważnie trzy etapy. W pierwszym etapie pojawia się wrzód na penisie, genitaliach, sromie, ustach, okolic odbytu. Zmiany te mogą być bolesne. Goją się jednak samoczynnie w ciągu około 4 tygodni. W drugim etapie, po upływie kilku tygodni pojawia się wysypka, głównie na dłoniach i podeszwach stup. W trzecim etapie kiła nie daje objawów ale nadal szkodzi zdrowiu.
Do diagnozy konieczne jest pobranie materiału z zainfekowanego wrzodu oraz badanie krwi.
Warto wykonać pełne badanie przesiewowe, żeby wykryć ewentualne inne choroby weneryczne.
Kiłę leczy się antybiotykami.