Tramadol jest to agonista receptorów opioidowych o działaniu niewybiórczym. Jego działanie przeciwbólowe jest złożone i wykracza daleko poza działanie na receptory opioidowe. Tramadol w leczeniu stosowany jest w postaci racematu. Jego działanie jest o 5-10 razy słabsze niż działanie morfiny. Ma zastosowanie w leczeniu ostrych i przewlekłych bólów min. nowotworowych, zawałowych, pourazowych, pooperacyjnych, nerwobólów, bólów towarzyszących stanom zapalnym. Jako lek z grupy opioidów wywoływać może silne uzależnienia fizyczne i psychiczne.
Tramadol – działanie
Wykazuje on działanie przeciwbólowe i przeciwkaszlowe. Jest syntetycznym opioidowym lekiem przeciwbólowym działającym ośrodkowo. W synapsach układu przewodzenia bólu w rdzeniu kręgowym Tramadol odpowiada za hamowanie zwrotnego wychwytu noradrenaliny i serotoniny.
Przy podawaniu doustnym wykazuje działanie o 5 razy słabsze niż morfina, zaś w przypadku podawania pozajelitowego ma on aż o 10 razy słabsze działanie niż morfina. Podawany doustnie wchłania się w 75% i uwalnia się standardowo do ok 2 godzin, w przypadku postaci o przedłużonym uwalnianiu czas ten wzrasta do 5 godzin. 20% leku łączy się z białkami osocza. Przeciwbólowe działanie Tramadolu rozpoczyna się po 15 do 30 minut po podaniu. Działanie przeciwbólowe utrzymuje się przez 3 do 4 godzin. W przypadku tabletek o przedłużonym uwalnianiu składnika aktywnego, działanie przeciwbólowe trwa od 6 do 8 godzin.
Tramadol metabolizowany jest w wątrobie z udziałem cytochromu P-450, w wyniku reakcji powstaje min. forma aktywna O-demetylotramadolu, który ma silniejsze działanie niż postać pierwotna tramadolu.
Tramadol z organizmu wydalany jest głównie przez nerki aż w 90 %, w mniejszej ilości wydalany jest z kałem.
Tramadol u kobiet w ciąży i karmiących
Lek przenika przez łożysko, w niewielkim procencie przenika również do kobiecego pokarmu. Jego stosowanie u kobiet w ciąży i karmiących musi być więc konsultowane z lekarzem prowadzącym. Należy jednak unikać stosowania leku w tym okresie. Dopuszczalne jest jedynie krótkotrwałe stosowanie leku w przypadku, gdy korzyści wynikające z leczenia przewyższają ryzyko dla płodu czy noworodka.
Wskazania do zastosowania Tramadolu
Wskazaniem do zastosowania leku Tramadol są przypadki bóli ostrych i przewlekłych o charakterze pourazowym, pooperacyjnym, w przebiegu chorób nowotworowych. Stosowany jest w premedykacji, analgezji, położnictwie, w bólach wieńcowych. Stosowany jest również w leczeniu bólów ostrych i przewlekłych, w tym również w komponencie neuropatycznym, w opiece paliatywnej. Tramadol jest analgetykiem opioidowym stosowanym na II szczeblu drabiny WHO przy zwalczaniu bóli o umiarkowanym i dużym natężeniu.
Przeciwwskazania do stosowania Tramadolu
Leku nie stosuje się u osób, u których występuje nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu. Ze względu na narkotyczne działanie leku nie stosuje się u osób ze skłonnością do uzależnień. Przeciwwskazaniem jest również zatrucie etanolem, lekami nasennymi, psychotropowymi, przeciwbólowymi. Tramadolu nie stosuje się również w przypadku osób, które w ciągu ostatnich 14 dni lub obecnie leczone są inhibitorami MAO.
Szczególne środki ostrożności należy zachować u osób z niewydolnością wątroby lub nerek, w przypadku podwyższonego ciśnienia wewnątrzczaszkowego, u nie zdiagnozowanych osób z zaburzeniami świadomości, u pacjentów z podwyższonym ryzykiem wystąpienia zaburzeń czynności układu oddechowego.
Leku Tramadol nie stosuje się ponadto u dzieci poniżej 12 roku życia a także u osób uzależnionych od opioidów.
Tramadol- interakcje z innymi substancjami
Etanol oraz leki hamujące OUN takie jak leki nasenne, psychotropowe czy uspokajające wpływają na nasilenie działań niepożądanych występujących przy kuracji Tramadolem. Łączenie Tramadolu z inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny oraz trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, lekami przeciwpsychotycznymi, lekami obniżającymi próg drgawkowy nasila ryzyko wystąpienia drgawek. Karbamazepina przyśpiesza metabolizm tramadolu nie jest więc zalecane łączenie leków zawierających karbamazepinę i tramadolu. Jeżeli zachodzi konieczność zastosowania tramadolu u pacjentów stosujących leki z karbamazepiną, odpowiednio należy zwiększyć dawki tramadolu. Tramadolu nie należy łączyć z opioidami działającymi agonistycznie-antagonistycznie. Tramadol może być stosowany dopiero po 2 tygodniach od chwili ostawienia inhibitorów MAO. Łączenie stosowania inhibitorów MAO i tramadolu może wywołać działania niepożądane zagrażające życiu.
Niepożądane działanie przy stosowaniu Tramadolu
Główne reakcje niepożądane to zawroty głowy, nudności, wymioty, ograniczenie sprawności psychofizycznej, uczucie zmęczenia, oszołomienie, nadmierne pocenie się, suchość w jamie ustnej. Pojawić mogą się również zaburzenia ze strony układu pokarmowego, zaparcia, reakcje skórne takie jak świąd lub pokrzywka. U osób osłabionych lub po dużym wysiłku fizycznym, a także w wyniku zbyt szybkiego podania drogą pozajelitową, może dojść do zaburzeń czynności układu sercowo-naczyniowego min. tachykardii, zaburzeń rytmu serca, omdleń, hipotonii ortostatycznej. Znacznie rzadziej występują takie działania niepożądane jak zaburzenia apatytu, zaburzenia przy oddawaniu moczu, osłabienie mięśni szkieletowych. W wyjątkowych sytuacjach dochodzić może również do takich reakcji niepożądanych jak zmiany nastroju, zmiany aktywności, zaburzenia i zmiany w rozpoznawaniu czy odczuwaniu, bradykardia, wzrost ciśnienia tętniczego, nasilenia objawów astmy oskrzelowej, reakcje alergiczne czy wstrząsu anafilaktycznego. W przypadku osób z nadciśnieniem tętniczym może dojść do spadku ciśnienia. Stosowanie większych dawek niż zalecane zwiększa ryzyko drgawek, ryzyko to zwiększa się również przy równoczesnym stosowaniu leków obniżających próg drgawkowy, neuroleptyków, wybiórczych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, opioidów czy inhibitorów MAO.
Przedawkowanie Tramadolu
Ryzyko przedawkowania jest duże, dlatego dobowa dawka leku nie powinna przekroczyć 400 mg. Przy większych dawkach mogą pojawić się problemy z wydolnością oddechową. Obserwuje się zwiększone przypadki napadów padaczkowych wynikające z połączenia Tramadolu z innymi lekami. Zwiększa się również liczba zgonów spowodowanych przedawkowaniem tramadolu.
Uzależnienie od Tramadolu
Tramadol jest lekiem narkotycznym silnie uzależniającym zwłaszcza, gdy przyjmowany jest długofalowo, w dawkach większych niż zalecane. To opioid, jego systematyczne stosowanie prowadzi do uzależnienia fizycznego i psychicznego. Uzależnienie od Tramadolu jest dość powszechne w dużej mierze dlatego, że jest to lek, który wydawany jest na receptę ale łatwo jest go kupić poprzez internet. Osoby uzależnione nie mają więc problemów ze zdobyciem go.
Tramadol jako środek przeciwbólowy o silnym działaniu (najszczęściej występuje w formie Tramadol 50mg), jest lekiem rozluźniającym – spowalnia procesy myślowe, reakcje motoryczne, zaburza ocenę rzeczywistości.
W przypadku odstawienia leku u osób uzależnionych pojawiają się objawy abstynencji : depresja, silne wahania nastroju, niepokój, agresja, nerwowość, koszmary nocne, bóle mięśni, dreszcze, kołatanie serca, nadmierne pocenie się, wrażenie jakby porażenia prądem, gęsia skórka, nudności, biegunka, skurcze żołądka. Objawy te mogą być silniejsze, jeśli przyjmowanie Tramadolu zostało przerwane nagle, łagodniejsze, gdy proces odstawienia przebiega etapowo, poprzez zmniejszanie dawek leku.
Proces stopniowego detoksu trwa około 2 do 3 miesięcy, kiedy to stopniowo obniża się dawki przyjmowanego leku aż do jego zupełnego odstawienia. Jeżeli ten sposób detoksykacji nie daje oczekiwanych rezultatów, kliniki leczenia uzależnień oferują Szybką Detoksykację Opiatów. Ma ona miejsce w klinice, trwa około 4 dni. W tym czasie organizm jest całkowicie oczyszczany z Tramadolu a objawy odstawienia łagodzone jest innymi lekami.
Uzależnienie od Tramadolu u nastolatków
Coraz częściej Tramadol jest używany przez nastolatków jako środek odurzający. Daje bowiem poczucie błogości, pobudzenia i euforii. U nastolatków zauważyć można zmiany w zachowaniu, dziecko może stać się nadmiernie pobudzone lub bardziej ospałe, jego stany psychiczne są nieadekwatne w stosunku do sytuacji i ulegają nagłym zmianom, pojawiać się może : euforia, niepokój, stany splątania, zaburzenia równowagi, oszołomienie, uczucie zmęczenia. Po zażyciu Tramadolu źrenice ulegają widocznemu zwężeniu, może to być dla rodzica wskazówką, co dzieje się z dzieckiem.
Nastolatkowie łączący Tramadol z alkoholem mogą tracić kontrolę nad swoim zachowaniem, mogą być bardziej agresywni, odurzeni, może wystąpić u nich utrata świadomości.
FAQ – Tramadol
Czy lek Tramadol występuje tylko w formie tabletek?
Lek Tramadol w sprzedaży dostępny jest w formie czopków, tabletek, kapsułek oraz zastrzyków. Należy ściśle skonsultować z lekarzem zażywanie leku Tramadol podczas leczenia chorób wenerycznych
Czy Tramadol może uzależniać?
Tramadol jest syntetycznym opioidem, jest więc substancją silnie uzależniającą fizycznie i psychicznie przy zbyt długim stosowaniu oraz przekraczaniu dopuszczalnych dawek.
Czy Tramadol można stosować w czasie ciąży?
Lek nie jest wskazany kobietom w ciąży oraz karmiącym. W wyjątkowych okolicznościach dopuszczalne jest krótkotrwałe stosowanie pod kontrolą lekarską.
Czy Tramadol można kupić bez recepty?
Tramadol jest bardzo silnym lekiem przeciwbólowym, który sprzedawany jest tylko na receptę. Można kupić go poprzez internet po konsultacji lekarskiej online.
Czy lek tramadol można przedawkować?
Dobowa dopuszczalna leku to 400 mg, w przypadku przyjęcia większej dawki mogą wystąpić objawy przedawkowania. Może wystąpić wtedy porażenie układu oddechowego a nawet zatrzymanie czynności oddechowej. W przypadku przedawkowania lekarz może podać antidotum- nalokson. W szpitalu może zostać również przeprowadzona hemodializa i hemofiltracja, które jednak usuwają lek z krwi w niewielkiej ilości.
